ในกระบวนการกลึง เจาะ คว้าน และงานผลิตอื่นๆ หากชิ้นงานมีขนาดยาว จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอาศัย หัวยันศูนย์เครื่องกลึง มาช่วยประคองงาน บทความนี้จึงจะมาขยายเรื่องของหัวยันศูนย์เครื่องกลึง อุปกรณ์นี้มีความสำคัญ และมีประโยชน์อย่างไรบ้าง ในกระบวนการผลิต

หัวยันศูนย์เครื่องกลึง คืออะไร?

หัวยันศูนย์เครื่องกลึง (Center Head / Lathe Center)  หรือมักเรียกสั้นๆ ว่า ยันศูนย์ (Center) เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยยึดงานที่จุดศูนย์กลางของชิ้นงาน เพื่อเพิ่มความแม่นยำในการจับยึด และช่วยประคองชิ้นงานกลึงที่มีความยาว 

โดยชิ้นงานจะถูกเจาะรูตรงกลางให้เป็นหลุมรูปกรวย  ด้านเดียว หรือสองด้านตรงกัน ซึ่งเจาะโดยดอกเจาะนำศูนย์ (Center Drill) สำหรับใส่หัวยันศูนย์  อ่านเพิ่ม : ทำไมต้องใช้ดอกนำศูนย์ในเครื่องจักร

ลักษณะทั่วไปของหัวยันศูนย์จะมีมุม 60° แต่สำหรับงานที่ต้องการกลึงด้วยแรงกดสูงหรืองานหนัก หัวยันศูนย์จะมีมุม 75° 

หัวยันศูนย์เครื่องกลึง มี  2  ชนิด  คือ  

  • ยันศูนย์ตาย  (Dead center) เป็นยันศูนย์ที่ไม่หมุนไปพร้อมกับชิ้นงาน นิยมใช้กันมาก ใช้ได้ทั้งศูนย์ท้ายและศูนย์หัว

ยันศูนย์ตาย  (Dead center)

  • ยันศูนย์เป็น  (Live center)   เป็นยันศูนย์ที่หมุนไปพร้อมกับชิ้นงานขณะทำงาน จะใช้ประกอบร่วมกับยันศูนย์ท้ายแท่น ส่วนใหญ่จะใช้มุม 60 องศา

ยันศูนย์เป็น  (Live center)

หากไม่มียันศูนย์ จะเป็นอย่างไร? 

เนื่องจากระหว่างขั้นตอนการทำให้ชิ้นงานเปลี่ยนรูปร่างไปตามความต้องการ โดยอาศัยรูปแบบการกัด เซาะ ไส กลึง ปาด ปลอก หรือ CNC ซึ่งอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ตัดจะยึดอยู่กับที่ แล้วตัวชิ้นงานที่ต้องการทำการตัดจะหมุน 

แรงจากการตัด (cutting force) ที่กระทำต่อชิ้นงาน หากไม่มียันศูนย์ช่วยประคอง อาจส่งผลต่างๆ ดังนี้

  • อาจทำให้ชิ้นงานแกว่ง หรือ เหวี่ยงหนีศูนย์
  • ชิ้นงานไม่ตรงศูนย์ ทำให้การตัดผิดพลาด 
  • เกิดรอย chatter บนชิ้นงาน
  • ชิ้นงานมีพื้นผิวที่ไม่เสมอกัน 
  • ชิ้นงานไม่ได้ขนาดตามที่ออกแบบไว้ 
  • กรณีร้ายแรง ชิ้นงานหลุดออกจากหัวจับ อาจก่อให้เกิดอันตรายได้

หากไม่มียันศูนย์เครื่องกลึง จะเป็นอย่างไร? 

ประโยชน์ของหัวยันศูนย์เครื่องกลึง

การใช้งานหลักของหัวยันศูนย์ ก็เพื่อประคองชิ้นงานป้องกันการแกว่งของงาน ให้มั่นใจว่าการผลิตชิ้นงานนั้น มีความถูกต้องแม่นยำ ไม่เบี้ยวเอียงไปในทิศทางอื่น การรักษาความตรงศูนย์ระหว่างการดำเนินการกลึงและเจียระไน เป็นสิ่งสำคัญที่กำหนดคุณภาพของชิ้นงาน

หัวยันศูนย์เครื่องกลึง

ทั้งนี้หัวยันศูนย์ ยังช่วยให้สามารถโอนย้ายชิ้นงานระหว่างกระบวนการผลิตได้โดยไม่เสียความแม่นยำ หรือกล่าวให้เข้าใจง่ายก็คือ เราสามารถนำชิ้นงานออกจากเครื่อง แล้วใส่กลับเข้าไปใหม่ โดยที่ชิ้นงานยังอยู่ที่ตำแหน่งเดิม และทำการตัดงานต่อได้ทันที

เช่น การนำชิ้นงานมากลึง แล้วนำไปชุบแข็งและอบคืนไฟ (Hardening and Tempering) หลังจากนั้นนำมาใส่ระหว่างหัวยันศูนย์ในเครื่องเจียระไนกลม (Cylindrical Grinder) เพื่อเจียรชิ้นงานต่อ

หัวยันศูนย์สามารถใช้กับงานที่ต้องการค่าความร่วมศูนย์ในกระบวนการผลิตต่างๆได้ ไม่จำกัดเฉพาะการใช้งานเครื่องกลึง เช่น 

  • การติดตั้งในหัวแบ่งเฟือง (Dividing heads) 
  • เครื่องเจียระไนกลม (Cylindrical Grinder) 
  • เครื่องเจียระไนลับมีดตัดและเครื่องมือ (Cutter And Tool Grinder) 
  • หรืออุปกรณ์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง 

หัวยันศูนย์เครื่องกลึง

สรุปบทความ

หัวยันศูนย์เครื่องกลึงมีความสำคัญอย่างมากในแง่ของการทำงานในสายการผลิต โดยเฉพาะโรงงานที่ต้องการความแม่นยำสูง การใช้หัวยันศูนย์ในเครื่องจักรผลิตจะช่วยลดความผิดพลาดและประหยัดเวลาในกระบวนการผลิตชิ้นงานได้มาก เป็นตัวช่วยสำคัญที่ทำให้การผลิตมีคุณภาพ

หากคุณมีข้อสงสัยเรื่องอุปกรณ์การเจาะ เครื่องจักรในอุตสาหกรรม หรือต้องการข้อมูลเพิ่มเติมที่เกี่ยวกับบทความนี้ คุณสามารถติดต่อเราได้ ที่นี่ ด้วยบริการให้คำปรึกษาจากทีมงานผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิค เครื่องมือ และเครื่องจักรกลคุณภาพสูง พร้อมให้บริการกับคุณอย่างเต็มที่

บริการด้านเครื่องจักรจากสุมิพล

สุมิพลให้คำปรึกษาเกี่ยวกับเครื่องจักรอุปกรณ์และเครื่องมือตัดแต่งขึ้นรูปโลหะ ที่เหมาะสมกับกระบวนการผลิตชิ้นงาน โดยขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในแต่ละสายการผลิตและความคุ้มค่ากับการลงทุน ด้วยอุปกรณ์อัตโนมัติที่ทันสมัยและโปรแกรมในการออกแบบเพื่อการทำงานเสมือนจริงมากที่สุด

ถ้าคุณสนใจเพิ่มเติมเกี่ยวกับข้อมูลของสินค้าหรือบริการจากเรา คุณสามารถติดต่อเราได้ที่นี่ หรือ Call Center 02-7623000 เรามีผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิคและเครื่องมือที่พร้อมให้บริการกับคุณอย่างเต็มที่